Ақшаны қолма-қол ақшаға айналдыру бойынша көшбасшы банктерді Павлодарлық «Атамекенде» өткен кеңесте аталды

2024 жылғы 16 Тамыз

- Павлодар облысы

5302 просмотров

Павлодар облысының Кәсіпкерлер палатасында екінші деңгейлі банктердің қатысуымен Павлодар облысы бойынша экономикалық тергеу департаментінің «дөңгелек үстел» отырысы өтті.

Оны ЭТД басшысының орынбасары Қамбар Қабдуллин өткізді, кездесуге «Атамекен» ӨКП директорының орынбасары Жомарт Сембаев қатысты. Қазақстан Ұлттық банкінің мәліметтеріне сілтеме жасай отырып, департамент басқармасының басшысы Жоламан Қиналбеков заңды тұлғалардың екінші деңгейлі банктер арқылы ақшаны қолма-қол ақшаға айналдыру көлемі 2023 жылдың қаңтарында 19 пайызға өскенін хабарлады.

"Бүгінгі таңда бірінші тоқсанда жүргізілген талдау және алдын алу жұмыстарының нәтижесінде 5,9 миллиард теңге алынды. Бірінші тоқсанның қорытындысы бойынша ақша қаражатын қолма-қол ақшаға айналдырудың төмендеуі 23 пайызды құрайды. Ақшаны қолма-қол ақшаға айналдыру бойынша көшбасшылардың бірі - "Форте Банк" (2,1 млрд теңге) және "Қазақстан Халық Банкі" АҚ (2,3 млрд) филиалдары", - деп атап өтті спикер.

Жоламан Қиналбековтың пікірінше, қолма-қол ақшаның ірі көлеңкелі айналымы астық импортының «сұр» өсуіне ықпал етуі мүмкін, оның аясында ЭТД «Жұмыстарды нақты орындаусыз, қызметтерді көрсетусіз, тауарларды тиеп жөнелтусіз шот-фактураларды жазу бойынша іс-әрекеттер жасау» 216 бабы бойынша он екі қылмыстық істі тіркеді. Бұл істерден мемлекетке келтірілген шығын 4,1 миллиард теңгені құрады.

"Екінші деңгейдегі банктер ақшамен шекті операциялар бойынша қаржылық мониторингті жүзеге асыруға міндетті. Күдікті операциялар оларды жүзеге асыру нысанына және олар жүзеге асырылған сомаға қарамастан қаржы мониторингіне жатады", - деп еске салды ведомство өкілі.

Операцияның күмәндылығын анықтау белгілері Үкіметтің 2012 жылғы қаулысымен бекітілген. Оның айтуынша, банк ақшамен операция жасаудан бас тартып, іскерлік қарым-қатынасты тоқтатуға құқылы. Бірақ, ақшамен жасалатын операциялардың таза еместігінің айқын белгілерінің болуына қарамастан, банктер белгілі жағдайлардың ешқайсысында қолма-қол ақша беруден бас тартпады және іскерлік қатынастарды тоқтату туралы мәселені көтермеді.

"2023 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін департаменттің атына бірде-бір ақпарат түспеген, екінші деңгейлі банктер тарапынан ақпарат алмасу жоқ. Қолданыстағы заңнаманың талаптары нақты жағдайларда іске аспайды. Біз банктерден қолма-қол ақша алатын тәуекелді кәсіпорындармен байланысты қылмыстарды үнемі анықтаймыз. Содан кейін банк басшысына ұсыныс жібереміз", - деді Жоламан Қиналбеков.

Павлодарлық «Атамекен» палатасындағы кездесуде ЭТД өкілдері бизнестің қай саласында көбінесе қаржы қаражатын қолма-қол ақшаға айналдыратынын анықтауға тырысты. Өңірдегі бірқатар банктердің өкілдері осыған қатысты өз тәжірибелері туралы айтып берді.