Шығыс Қазақстан кәсіпкерлері ШҚО Кәсіпкерлер палатасы жанындағы АӨК және азық-түлік өнеркәсібі кеңесінің (комитетінің) отырысында көктемгі егіс және егін жинау жұмыстарын жүргізуге дизель отыны шығынының төмендетілген нормативтері туралы мәселені көтерді.

Шығыс Қазақстан облысының кәсіпкерлер палатасында «Опытное хозяйство масличных культур « ЖШС басшысы Фарид Абитаевтың төрағалығымен АӨК және азық-түлік өнеркәсібі кеңесінің отырысы өтті. Күн тәртібіндегі басты мәселе көктемгі егіс және егін жинау жұмыстарын жүргізуге дизель отыны шығынының базалық нормативтерін қарау болды. Шығыстың ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер осы нормативтермен үзілді-кесілді келіспейді.

Атап айтқанда, Gosagro.kz электрондық деректер базасына арзандатылған дизель отынын бөлудің келесі параметрлері енгізілді: дәнді дақылдармен жұмыс істеуге бір гектарға 15 литр, майлы дақылдармен (күнбағыс, жүгері және т. б.) – гектарына 18 литр бөлінеді.

«Бұл норматив өте төмендетілген және арзандатылған отынға ақша жетіспейді. Мен олардың сандарды қайдан алғанын білмеймін - оларды Механикаландыру Институты ұсынды дейді, - бірақ олар шын мәнінде не болып жатқанынан бейхабар. Менің айтарым, күнбағыс, жүгері сияқты дақылдар өсірілетін кеңестік технологиялық карта бойынша бұл сан жылына бір гектарға 65 литрді құрайды. Енді 65 литрді осы 18 литрмен салыстырыңыз – бізде қандай айырмашылық бар! Егер біз дәнді дақылдар туралы айтатын болсақ, тіпті олар заманауи егіс кешендерімен және заманауи технологиялар бойынша егілсе де, бүгінде шығын гектарына 50 литрден төмен емес», – деді Фарид Абитаев.

АӨК кеңесінің төрағасы бұл сандарды дәстүрлі кеңестік технологиямен салыстырғанда қазіргі шаруалар егістікке пестицидтік, сульфицидтік және инсектицидтік емдеумен кем дегенде екі-үш рет келетіндігімен дәлелдеді. Бұл уақыт талабы, өйткені ылғал үнемдейтін және басқа да инновациялық өсіру технологияларына көшу арқылы топырақтың жоғарғы қабатында өсімдіктерге шабуыл жасайтын көптеген зиянкестер мен аурулар пайда болады.

«Бір сөзбен айтқанда, бізге дизель отыны үшін үш еседен кем емес сома кесілді. Қазіргі уақытта облысымыз жылына шамамен 30 мың текше метр алады, алайда қазір бұл сан сәйкесінше электрондық дерекқор арқылы күрт қысқарады. Менің ойымша, Энергетика министрлігіне отынды шаруаларға арзан сату тиімді емес, сондықтан олар осы «фишканы» ойлап тауып, оған нақты емес нормативтерді қойды, ал Ауыл шаруашылығы министрлігі оны қабылдап, қол қойды», – деп Фарид Абитаев өз сөзінде келтірді.

Сондай-ақ, «Форпост» ӘКК төрағасы Ильгиз Хазиев дизель отынын жөнелту мерзіміне қатысты әлдеқашан туындаған мәселені көтерді. Атап айтқанда, дизель отыны әдетте техника мен вагондардың жетіспеушілігімен байланысты дүрбелең туындайтын наурыз айында беріледі.

«Бізде өңделген учаскелердің шекарасы жылдан жылға өзгермейді, яғни бізде нақты келтірілген сандар бар. Сондықтан осы дизель отынын алдын ала бір жыл бұрын толтырып, оны наурыз айында емес, күзде немесе желтоқсан айында алу керек деп есептейміз. Егістіктегі шаруалар да осыны айтады», – деп атап өтті Ильгиз Хазиев.

Фарид Абитаев бұл мәселені дизель отыны тапшылығы туындаған кезде АӨК кеңесінің өткен жылы көтергенін еске салды. Ол кезде шаруалар өздерінің бос тұрған резервуарларын алдын ала толтыру үшін жөнелтуді ақпан айында бастауды сұраған. Бірақ Ауыл шаруашылығы министрлігі шаруалардың айқайына құлақ аспады - ағымдағы жылы жағдай өзгерген жоқ.

«Қазақстанның оңтүстігіндегі шаруалар өз егіс науқанына арзандатылған отынсыз қалып отыр. Ал шығыстағы біз болсақ егістікте жұмыс басталған кезде бірақ отын аламыз. Бізде жинау мәселесі де мүлдем күмәнді», – деп түйіндеді Фарид Абитаев.

Кеңес хатшысы, ШҚО Кәсіпкерлер палатасының АӨК бөлімінің бастығы Данияр Әкімбаев отырысқа қатысушыларды «Восточно-Казахстанская сельскохозяйственная опытная станция» ЖШС салалық ұйымының көктемгі егіс және егін жинау жұмыстары кезеңіндегі дизельдік отын шығыны нормативтері бойынша ұсынымдық есептерімен таныстырды. Аталған көрсеткіштер басқа шаруалардың есебімен сәйкес келді, сондықтан оларды отырыс қорытындысы бойынша «Атамекен» ҰКП орталық аппаратына жіберілетін хатқа қосу туралы шешім қабылданды. Хатта базалық нормативтер мен дизель отынын жөнелту мерзімін қайта қарауға қатысты кәсіпкерлердің барлық ұсыныстары көрсетілген. Фарид Абитаев осындай үндеуді Фермерлер қауымдастығы мен Республикалық тұқым өсірушілер палатасының атынан Мәжіліске, Үкіметке және «Ауыл» партиясына жіберуге ниеті бар екенін айта кетті.

Күн тәртібіндегі тағы бір мәселе «Мен кәсіпкер» бағдарламасы аясында «Кәсіпке бағыт» жобасы бойынша оқытудың басым бағыттарын қарау және бекіту болды. АӨК кеңесінің мүшелері бір ауыздан Шығыс Қазақстан облысы бойынша ірі қара (сүт бағыты), майлы дақылдар, ара шаруашылығы, астық өсіру және балық өсіру сияқты бағыттарды бекітті.