19 сәуірде Қазақстан кәсіпкерлерінің құқықтарын қорғау жөніндегі уәкіл Рустам Жүрсінов облыс әкімі Құмар Ақсақаловпен кездесті, содан кейін өңірлік кәсіпкерлер палатасының алаңында мемлекеттік органдардың, өңірлік кеңестің және кәсіпкерлердің құқықтарын қорғау жөніндегі кеңестің қатысуымен дөңгелек үстел басында өңірдің бизнес-қоғамдастығымен кездесу өтті.

Өңір басшысы Құмар Ақсақаловпен кездесуде Рустам Жүрсінов Солтүстік Қазақстан бизнесінің бірнеше өткір мәселелерін жедел шешу қажеттігіне баса назар аударды. Бұл - Петропавл қаласындағы залалды әлеуметтік маңызды автомобиль қатынастары үшін тасымалдаушыларға субсидиялар төлеу, "Коммунхоз" МКК-ның кәсіпкерлік қызмет субъектілері алдындағы шарттық міндеттемелерін орындамауы, СҚО әкімдігінің мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау және лицензиялау басқармасы (МСҚБ) қызметкерлері тарапынан жүйелі бұзушылықтар, ауыл шаруашылығы жерлерін беру бойынша конкурстардың жеткіліксіз өткізілуі, сондай-ақ Өңірлік геоақпараттық жүйенің (Геопортал) аса тиімді емес жүмысы. Бизнес-омбудсмен осы кездесудің нәтижелері туралы СҚО Кәсіпкерлер палатасының алаңында ұйымдастырылған "дөңгелек үстелге" қатысушыларды хабардар етті.

"Бүгін облыс әкімі өңірлік бизнестің төрт маңызды мәселесін көтерді. Біріншісі "Коммунхоз" қызметіне және кәсіпкерлер алдында пайда болған 400 млн теңге  берешекке қатысты. Әкім жақын арада бюджетке түзетулер енгізілетінін және бұл мәселе шешілетінін айтты. Бизнестің мемлекетпен соттасуы дұрыс емес, бұл кәсіпкер үшін стресс деп санаймын, сондықтан бұл мәселені барынша алып тастау қажет", - деп атап өтті Қазақстан кәсіпкерлерінің құқықтарын қорғау жөніндегі уәкіл Рустам Жүрсінов.

Шығыны көп әлеуметтік маңызы бар қалаішілік маршруттарды субсидиялау проблемасы екінші болып көтерілді.

"Бұл барлық өңірлер бойынша тасымалдаушылардың жүйелік проблемасы деп айта аламын. Біз өңірдегі қазіргі жағдайға қатысты өз алаңдаушылығымызды білдірдік, өйткені менің тәжірибемде "Semey Bus" бойынша да осындай жағдай орын алған. Компания банкротқа ұшырады, 240 адам жұмыссыз қалды. Шынымды айтсам, кеше мені СҚО көлік басқармасы қаланың көлік бөліміне сілтеме жасап отырғаны алаңдатты. Тасымалдаушыларды субсидиялау мәселесін шешуді біз бақылауға алдық. Мен Мемлекет басшысына міндетті түрде хабарлаймын, облыс әкімі де оны шешу бойынша міндеттеме алды", - деп жалғастырды Рустам Жүрсінов.

Жергілікті ГАСК қызметіне қатысты аймақтық бизнестен шағым көп түседі. Мәселен, 2021 жылы оның қызметкерлері және СҚО әкімдігінің құрылыс, сәулет және қала құрылысы басқармасы объектілерді пайдалануға қабылдау актілерін келісу мерзімдерін жүйелі түрде бұзған, заңсыз тексерулер жүргізу және нұсқамалар мен ұсынымдар беру фактілері, сондай-ақ Басқарманың бизнес субъектілеріне қатысты тексерулерге өз бетінше бастамашылық ету фактілері бар. Өткен жылы Кәсіпкерлер палатасына ғана 11 шағым түсіп, онда көрсетілген фактілер расталды.

"Кеше облыс прокуроры мен Антикор басшылығы алдында және бүгін әкімнің алдында мен өңірде болып жатқан келеңсіздікке қатысты мәселені қайта көтердім. ГАСКа басшысы өз еркімен жұмыстан шығыпты, бірақ бұл біздің әдіс емес. Біз бұл мәселе бойынша өз ұстанымымызды білдірдік, мен облыс прокурорынан алдағы уақытта мұндай фактілер қайталанбауы үшін "Кәсіпкерлік қызметке кедергі келтіру" деген 365-бап бойынша қылмыстық іс қозғау туралы мәселені қарауды өтіндім", - деді Қазақстан кәсіпкерлерінің құқықтарын қорғау жөніндегі уәкіл.

Сондай-ақ, Рустам Жүрсінов жауапты мемлекеттік органдардың ауыл шаруашылығы жерлерін беру бойынша конкурстар өткізу жөніндегі жұмысының жеткіліксіз екенін, геопорталдың жұмысы толық көлемде тиімді жүргізілмейтінін атап өтті. Платформада қолжетімді қуаттар, инженерлік желілердің, коммуникациялардың схемалары және т.б. туралы мәліметтерді орналастыру тиісті тәртіппен қамтамасыз етілмейді, қала құрылысы құжаттамасының аймақтары мен объектілерінің шартты белгілері қалай бейнеленбейді. Жер комиссиясы сауда-саттыққа шығаруға ұсынған бос учаскелер туралы да мәліметтер жоқ. Мұның бәрі, әрине, кәсіпкерлердің қызметін қиындатады және сыбайлас жемқорлық тәуекелдеріне алғышарттар жасайды.

"Бұл еліміздің аграрлық өңірі болып табылатын Солтүстік Қазақстан облысы үшін өте маңызды мәселе, сондықтан ауыл шаруашылығы жерлерін беру бойынша конкурстар өткізу және геопортал жұмысы мемлекеттік органдар мен кәсіпкерлер палатасының күн тәртібінде №1 болуы тиіс. Сондықтан Өңірлік кеңестен де осы жұмысқа қосылуды сұраймын", - деп атап өтті Рустам Жүрсінов.

Геопортал жұмысын жақсартуға келетін болсақ, облыс әкімінің орынбасары Дәурен Жандарбек қазіргі уақытта оның орталық ақпараттық жүйелермен ықпалдасу процесі аяқталып келе жатқанын және, мүмкін, жазда ол толықтай жұмыс істей бастайтынын атап өтті.

Өңірдің бизнес-қоғамдастығының өкілдері бұрын қолданыста болған импорттық ауыл шаруашылығы техникасын кедендік рәсімдеудің мүмкін еместігіне, құрылыс материалдары бағасының күрт өсуіне, қантпен байланысты проблемаларға, жұмысшы кадрлардың жетіспеушілігіне және басқа да мәселелерге қатысты өзекті мәселелерді көтерді.

Осылайша, "Основание" ЖШС директоры, құрылысшылар қауымдастығының және өңірлік кеңестің мүшесі Сергей Тимофеев еліміздің барлық құрылыс саласының өзекті мәселесі – бюджет құрылысы бойынша тиімсіз баға белгілеуді көтерді.

"Бағалар жобаны құру кезінде қалыптасады, содан кейін сараптама, содан кейін тендерлік процедуралар жүргізіледі. Мұның бәріне кем дегенде алты ай уақыт кетеді. Әрине, осы уақыт ішінде бағалар өсіп, бір жылдан екі жылға дейін созылатын құрылыс процесінде өзгеріп кетеді. Нәтижесінде құрылыс компаниялары шығынға батады. Әсіресе, бұл өткен жылы айқын көрініс тапты. Егер осыған байланысты жағдайды өзгертпесек, онда құрылыс нарығындағы жағдай тек нашарлай түседі, өйткені біз өзіміздің жеткізушілерімізді, қосалқы мердігерлерімізді және т. б. өзімізбен бірге шығынға батырамыз. Сондықтан біз көптен бері баға индексін тоқсанына кемінде бір рет жүргізуді ұсынып келеміз. Тендерлерді өткізу кезінде жергілікті құрылыс компанияларына басымдық берілгенін қалаймын", - дейді Сергей Тимофеев.

Бизнес-омбудсмен атап өткендей, мұндай проблема бюджет заңнамасында да бар. Бұған қоса, бұл мәселелер Үкімет деңгейінде көтеріліп жатыр, жұмыс тобы құрылды.

"Біз қатып қалған бағалардан икемді бағаларға және тапсырыстардың көбеюіне көшу керек деп айтамыз. Біз Премьер-Министрмен болған кездесуде құрылыс мерзімі 18 айдан асатын екі жол, екі мектеп және екі аурухана бойынша пилоттық жобалар жүргізетінімізге келістік. Біз FIDIC ережелеріне сәйкес құрылыс жүргіземіз, онда икемді бағалар мен тапсырыстарды көбейту қарастырылған. Біз бұл мәселеде құрылысшылардың ұстанымымен келісеміз", - деді Рустам Жүрсінов.

Сауда саласында жұмыс істейтін ауыл кәсіпкерлері тұрақтандыру қорымен өзара іс-қимыл мәселесі бойынша мәселені көтерді. Соңғысы әлеуметтік маңызы бар тауарларды бір апталық лимит бойынша ауданға "жібереді", бұл көтерме саудагерлерге бір айлық тауар көлемін бірден алып кетуге мүмкіндік бермейді. Мұндай жағдайда кәсіпкерлер ұтылып қалады, өйткені мұндай тауарларға үстеме баға 10% -дан аспауы тиіс. Жолға және сатып алуға жұмсалған шығындар жалпы пайдадан едәуір асып түседі, сондықтан олар тұрақтандыру қорындағы айлық норманы бірден алуға рұқсат сұрайды.

Бизнес-омбудсмен СҚО Кәсіпкерлер палатасына мемлекеттік органдармен бірлесіп, қант сияқты тауарлардың жекелеген санаттарын қоспағанда, бұл мәселені шешуді тапсырды. Облыстың іскер топтары өкілдерінің мәселелерін тыңдаған Рустам Жүрсінов оларды бизнес үшін маңызды заңдарды талқылауға белсенді қатысуға шақырды.

Өңірдің бизнес-қауымдастығымен кездесуден кейін Қазақстан кәсіпкерлерінің құқықтарын қорғау жөніндегі уәкіл "Солтүстік фанер комбинаты" ЖШС және "Радуга"ЖШС-да болды.