Қазақстанда өзін-өзі реттеу ұйымдарының алғашқы легі қызметін бастады

2018 жылғы 11 Қыркүйек

6180 просмотров

Мемлекеттің экономиканы қайта реттеу бойынша жүргізіп жатқан саясатқа сәйкес Қазақстан үшін жаңа «Өзін-өзі реттеу туралы» үлгілік заң қабылданды.

Осылайша, өзін-өзі реттеу ұйымдарын ерікті негізде (мемлекеттік функцияларды беруі жоқ тұлғаларға қойылатын талаптарды күшейту), сондай-ақ, субъектілердің (қатысуы) міндетті мүшелігінде (мемлекеттік қызметті беру заңдары негізінде енгізіліп отыр) құру және қызмет етуі шарттары заңды түрде бекітілді.

Міндетті өзін-өзі реттеуді бірінші болып бағалаушылар қолға алды. Заңнамалық өзгерістерден кейін (2018 жылдың 10 қаңтарында «Қазақстан Республикасының бағалау қызметі туралы» ҚР Заңы қабылданды) бүгінде 4 Өзін-өзі реттеу ұйымы – бақалаушылар палаталары жұмыс істеп жатыр, олардың әр қайсысы 300 бағалаушыны біріктіріп отыр:

«Кәсіби бағалаушылардың елордалық палатасы» (http://www.sppo.kz);
«Тәуелсіз кәсіби бағалаушылардың палатасы» өзін-өзі реттеу ұйымы (http://cpakz.kz);
«Bagalau Qazaqstan» Қазақстан Бағалаушыларының Орталық Бірлестігі» өзін-өзі реттеу ұйымы (http://www.srobq.kz);
«Қазақстан бағалаушылар қауымдастығы» өзін-өзі реттеу ұйымы (http://www.valuer.kz).

Айта кетелік, Бағалау қызметіне өзін-өзі реттеудің енгізілген жүйесі мынадай артықшылықтарға ие:

бағалау қызметіндегі кәсіби қатысушыларының бағалау стандарттарын әзірлеуі арқылы бағалау қызметтерінің сапасын арттыру;
нарықта жоғары білікті мамандар қалады, яғни өзін-өзі реттеу ұйымдары заңсыз жұмыс істейтін бағалаушылардан «тазартатын» болады;
бағалаушылардың тұтынушылар алдындағы жауапкершілігін арттыру, өзін-өзі реттеуден шығарып тастау – бұл қызметті жүзеге асыруға тиым салумен тең;
тапсырыс беруші мен бағалаушы арасында туындаған дауды сотқа дейін шешу тәртібі, оның ішінде зиян тигізуді сақтандыру төлемдері есебінен өтеу;
өзін-өзі реттеу ұйымы тарапынан бағалаушыларды ұнемі қолдау және біліктіліоігн арттыру;
лицензияның күшін жою және бағалаушыларға қатысты мемлекеттік функцияларды қысқарту салдарынан жемқорлық тәуекелдерді азайту.

Осындай шаралар арқылы Өзін-өзін реттеу ұйымдары Мемлекеттің қызметін жеңілдетіп, бағалауға қатысты барлық сұрақтарды шешуге жол ашады. Осыған байланысты, бағалаушылардың қызметіне қатысты мәселе туындаса, жоғарыда айтылған ұйымдардың қызметіне жүгінуді ұсынамыз.